Hoge ambtenaren laten docenten in Tanzania kinderen lynchen — opinie

Drs. Hans R.J. Sluijter
Voorzitter Updaid
hans@updaid.nl

Ooit heb ik het Primary Education Programme (PEP) van DANIDA mogen evalueren. Via het Tanzaniaanse Ministry of Education and Culture werd het programma uitgevoerd om de gebouwen, docenten en leermiddelen van basisscholen te verbeteren. De evaluatie had een kwalitatief en kwantitatief onderdeel (statistiek). Ik bezocht 20 basisscholen uit het PEP-programma en als controlegroep 20 nabijgelegen basisscholen die geen hulp via PEP kregen. Uit het kwalitatieve deel kwam het tegendeel uit vergeleken met het kwantitatieve onderzoek. Eigenlijk kon ik stellen dat mensen gepassioneerd spraken over verbeteringen maar toen ik ging kwantificeren zag ik een andere uitkomst. Uiteindelijk werd mijn onderzoek in de doofpot gestopt. Natuurlijk. Er kwam daarom een vervolgevaluatie die wel helemaal kwalitatief was.

Ik zet voor u de kwantitatieve formules uiteen. Daarbij maakte ik onderscheid tussen ‘efficient’ en ‘effective transition rates’ van de groepen std. I tot IV. De basisschool in Tanzania duurt van std. I tot en met VII, maar in deze evaluatie is alleen naar de eerste vier leerjaren gekeken. Efficiënt is een meting met tijd, effectief met middelen. ‘Transition’ betekent ‘overgang’.

Efficient transition

De efficient transition is een indicatie van de kinderen die de basisscholen afmaken in verhouding met de tijdsduur die kinderen daarvoor nodig hadden. Laten we gemakshalve uitgaan dat 100 kinderen elk 300 dagen per jaar nodig hebben voor std. I tot IV. Samen hebben zij 120.000 dagen nodig. De coëfficiënt wordt dan:

De coëfficiënt ligt, voor nu, dus tussen de 1 en 2 in.

Effective transition

De effective transition is een indicatie hoeveel kinderen de basisschool hebben afgemaakt. Als ik dezelfde 100 kinderen en 300 dagen per leerjaar van std. I tot IV in acht neem, hebben zij tezamen 120.000 dagen nodig. Bij nul dropouts (uitvallers) krijg je een coëfficiënt van:

Maar als 100 kinderen na de eerste lesdag allemaal uitvallen krijg je de volgende coëfficiënt:

Equivalent

Om de efficient transition en de effective transition equivalent aan elkaar te maken is de volgende formule gebruikt:

1 – ( E2T – 1 )

E2T = efficient transition

Wanneer de efficient transition bijvoorbeeld 1,750 is, dan krijg je als uitkomst:

1 – ( 1,750 – 1) = 0,250

Je krijgt dan voor beide waarden (de efficient transition en de effective transition) een getal tussen de 0 en de 1, waarmee je correlaties kunt berekenen.

Total transition

Je kunt zelfs een gemiddelde transition rate berekenen, waarbij de optelsom van de efficient transition en de effective transition gewoonweg door 2 gedeeld wordt.

Je krijgt dan:

E1T = effective transition
E2T = efficient transition

We hebben de formule 1 – ( E2T – 1 ) gezien en daarmee kunnen we de formule detailleren.

Vervolgens gaan we E1T + E2T detailleren. Ik maak gebruik van de volgende codes:

m1
Minimum aantal dagen dat alle kinderen op school moeten zijn van std. I tot IV

m2
Minimum aantal dagen dat alle kinderen op school moeten zijn van std. I tot IV

r1
Reële aantal dagen: minimum aantal dagen dat alle kinderen op school moeten zijn van std. I tot IV, minus de dagen van absentie van de dropoutkinderen

r2
Reële aantal dagen: minimum aantal dagen dat alle kinderen op school moeten zijn van std. I tot IV, plus de extra dagen van de zittenblijvers.

De berekening van de coëfficiënt ziet er dan als volgt uit:

Alle onderwijzer op de basisscholen van Tanzania houden zogenaamde ‘School Admission Registers’ bij. Daaruit kon ik vrij snel data halen. Het leidde tot 39 tabellen en grafieken die talrijk waren aan correlaties. Vervolgens nam ik een enquête af onder 248 onderwijzers verdeeld over dezelfde 40 scholen. De vragen waren zo opgebouwd dat ik er statistiek uit kon halen. Dit leidde tot 9 tabellen.

Ranking
De efficiënt transition is een getal tussen de 0 en de 1, waarbij 0 betekent dat alle leerlingen vier keer zijn blijven zitten. In de praktijk komt dit natuurlijk niet voor. Realistischer is dat een kind één keer blijft zitten. Het minimum coëfficiënt is dan 0,750. Voor een betere spreiding tussen de 0 en 1 kan ik de afname met het getal 4 vermenigvuldigen. Daar had ik niet voor gekozen.

Vervolgens heb ik waarden gekoppeld aan bepaalden scores, de zogenaamde ranking. De laagste coëfficiënt die ik vond voor de effective en de efficient transition betrof 0,800. Derhalve gaf ik de volgende ranking aan scores:

0,800 tot 0,900 zware onvoldoende
0,900 tot 0,990 onvoldoende tot gemiddeld

0,990 voldoende

Onderwerpen
Tijdens mijn bezoek aan de 40 scholen kwam ik twee keer onaangekondigd. Bij één van die twee moesten de kinderen voordat ze ’s ochtends de klas binnen mochten komen, buiten in een rij wachten totdat iedereen aan de beurt was geweest om met een lange riet keihard op de handen geslagen te worden. Kinderen werden als wilde dieren getemd zodat ze zich zouden onderwerpen. Bij de andere van die twee scholen werd tijdens het interview met het schoolhoofd in een vertrek ernaast een kind totaal afgerammeld. Het leek wel op martelen. Het kind schreeuwde het uit. Misschien was dat wel de reden waarom PEP niet hielp. Je kunt docenten opleiden, nieuwe materialen kopen en mooie schoolgebouwen neerzetten, maar als je die cultuur er niet uithaalt, presteert geen enkel kind. Mijn kind zou dan ook in Nederland niet naar school willen. Toen ik een professor, die samenwerkte met het Ministry of Education and Culture (MOEC), daarover vragen stelde, kreeg ik een agressieve aanmaning dat ik mij daar niet mee mocht bemoeien. Het was de cultuur van het land. Ik moest me richten op de inhoud van mijn opdracht. Ik eindigde mijn evaluatie met een oproep aan eenieder die het zou lezen om te stoppen met het slaan van kinderen. MOEC was daar niet blij mee.

Jammer dan.

Tot slot
Ik wil aan u meegeven dat kwantificeren echt mogelijk is, ondanks weerstand van Nederlandse organisaties. Ik kan u vertellen dat de vervolgevaluatie die na mijn studie werd ondernomen niet alleen kwalitatief van aard was, maar ook dat er aan nul kinderen is gevraagd wat zij nu wilden. Personen met veel publicaties op hun naam, met veel titels, met een enorme reputaties, met ongekende bekendheid binnen die wereld en een met dosis CV gevuld met bekende VN-achtige organisaties komen aan de vervolgevaluatie aan het woord. Men was positief over PEP en het onderwijs in Tanzania. Wat een theater. Tien jaar later is het onderwijs in Tanzania nog steeds een puinhoop. De docenten lynchen nog steeds hun kinderen. De mensen die in de vervolgevaluatie aan het woord zijn hebben allemaal een nog grotere carrièremove gemaakt. In mijn optiek liften ze over de ruggen van de kinderen naar de top van hun status. Soms denk ik wel eens: ontwikkelingssamenwerking is zo ziek, is er geen hulpprogramma voor ontwikkelingssamenwerking?

Meer lezen van Hans Sluijter:

• Systeemdenken in kwadranten
• Onderzoek jongeren over statistiek ontwikkelingslanden
• Salarissen directeuren goede doelen (part 2)
• Salarissen directeuren goede doelen (part 1)
• Mijn pendulum met Prof. Dr. Gerrit Huizer
• Ontwikkelingsorganisaties leveren geen bewijzen
• Abraça-me (Omhels me dan); Ter nagedachtenis aan Eef
• Nostalgie anno 1984: voedseltransport naar Polen
• Kinderarbeid in de koekjesfabriek (PR-shoppen met Kidsrights)
• ‘Canned hunt’, kat in het bakkie
• De geheime roze formulieren van Minbuza
• Circulatiesnelheid; een nieuwe stelling voor ontwikkelingseconomie
• De verwoesting van het regenwoud of het koraalrif?
• De Agendatheorie
• De Mangoboom
• Westen rooft ontwikkelingslanden leeg van zijn goud
• Nelson Mandela en Thabo Mbeki beticht van genocide
• Geboortebeperking in Nederland?
• Verslag fraude NOVIB en SACCS