Eerlijk handelen — balanceren tussen realiteit en ideaal

Woord en Daad hield op woensdag 19 november in Congreshotel De Werelt te Lunteren een bijeenkomst van het Business Platform over het thema: ‘Ondernemen tegen armoede, balanceren tussen realiteit en ideaal’. Woord en Daad koos voor dit thema in het kader van haar bezinning op eerlijk handelen. Ruim 85 ondernemers waren aanwezig. De belangrijkste conclusie was dat economische ontwikkeling van belang is voor armoedebestrijding, maar dat er bij beoordeling van investeringsaanvragen altijd rekening moet worden gehouden met de lokale context in een ontwikkelingsland.

Prof. dr. Johan Graafland, verbonden aan de leerstoel economie, onderneming en ethiek van de Universiteit van Tilburg, sprak over eerlijk handelen vanuit een christelijk perspectief. Hij benadrukte dat economische ontwikkeling wel degelijk bijdraagt aan vermindering van de armoede in ontwikkelingslanden, zeker als er gericht wordt op verbetering van gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur. Daarnaast moet er voldoende aandacht zijn voor een eerlijke manier van handelen. “Als mensen zich niet in leven kunnen houden, omdat ze geen eerlijke prijs krijgen voor hun product, is het de verantwoordelijkheid van zowel de overheid als van ons allen om deze armen te steunen”, aldus Graafland, die dit onderbouwde met teksten uit de Bijbel. Maarten van Middelkoop, manager Bedrijfsontwikkeling bij Woord en Daad, erkende dit: “Bij het ondersteunen van bedrijven in ontwikkelingslanden lopen we vaak tegen moeilijke afwegingen aan zoals kiezen tussen acceptatie van lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden óf geen arbeidsplaats creëren. Bij het beoordelen van een investeringsaanvraag houden we altijd rekening met de lokale context,” benadrukte Van Middelkoop. “En, zonder investering komen er geen banen en is er dus weinig kans op een betere toekomst voor de armen.”

In gesprek met ondernemers

Tijdens het forum kwamen verschillende dilemma’s rond eerlijk handelen aan bod. Zo stelde een aanwezige ondernemer de vraag welke afwegingen er gemaakt worden op het gebied van ethiek en investering bij de beoordeling van een investeringsaanvraag. Woord en Daad wil bedrijven in ontwikkelingslanden met groeipotentie graag ondersteunen, maar kijkt altijd of er aan bepaalde normen en waarden voldaan wordt. Zo is kinderarbeid voor Woord en Daad een reden om een investeringsaanvraag af te wijzen. Maar daarbij blijft het zoeken naar de balans tussen realiteit en ideaal: het maakt verschil of de kinderen 10 of 16 jaar oud zijn én wat voor werk ze doen.

Ook tijdens het Duurzame Ketenspel, dat op interactieve wijze werd gespeeld, werd nagedacht over ethische dilemma’s. De aanwezige ondernemers vertegenwoordigden in groepen verschillende actoren in de textielketen. Zo was er bijvoorbeeld een boerenorganisatie, een textielfabriek en een consumentengroep. Het doel van het spel was een duurzame textielketen te bouwen om duidelijk te maken met welke vraagstukken men te maken krijgt in de praktijk bij ketenopbouw in de textielsector.

Business Platform

Het Business Platform is een netwerk voor ondernemers en heeft als doel om de kennis en middelen van (christen-)ondernemers in te zetten voor bedrijfsgerichte projecten van Woord en Daad. Het Business Platform is in 2002 door Woord en Daad opgericht om economische bedrijvigheid in ontwikkelingslanden te stimuleren. Het Platform staat open voor iedere (oud-)ondernemer, zakenman of -vrouw die meer wil dan financiële steun verlenen.