Europese leiders pleiten voor hervorming van de VN-Veiligheidsraad

De belangrijkste Europese lidstaten hebben op de G8-ontmoeting in Toronto voorgesteld om de VN-Veiligheidsraad te hervormen. Ze zouden er graag meer landen aan toevoegen, zo meldde de Franse president Nicolas Sarkozy zaterdagavond. Intussen is de G8, de bijeenkomst van de achtst grootste industrielanden ter wereld, overgegaan in de G20.

Zaterdagavond Belgische tijd eindigde in Canada de G8-top van rijke landen. Enkele uren later kwamen de groeilanden erbij en begon officieel de G20-top. Die G20 wordt nu al in de wandelgangen omschreven als een overgangstop. De G8 bleek niet meer dan de voorbereiding op die G20. Al willen de rijke landen dat niet gezegd hebben.

De G8 kende drie agendapunten. De economische situatie, ontwikkelingssamenwerking en enkele zogenaamde veiligheidsdossiers. Die dossiers zijn Noord-Korea, Iran en het Midden-Oosten. Veel meer dan een stand van zaken werd niet opgemaakt. Al dringt Japan wel aan op een sterke verklaring over Noord-Korea, nadat dat land een Zuid-Koreaanse legerschip kelderde.

De Franse president Nicolas Sarkozy meldde gisteren dat de grootste Europese landen hebben voorgesteld om de VN-Veiligheidsraad te herbekijken. De raad heeft nu vijf permanente leden, met een vetorecht: China, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Rusland en de Verenigde Staten. Sommige landen, zoals Duitsland en India, zijn al jaren vragende partij om hier ook bij te kunnen aansluiten. Maar het zijn Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die zaterdag de hervorming van de Veiligheidsraad op de agenda hebben gezet, stelde president Sarkozy.

Ontwikkelingssamenwerking

Het resultaat in het luik ontwikkelingssamenwerking mag ronduit beschamend genoemd worden. Vijf jaar terug beloofde de G8 dat 50 miljard dollar extra zou worden uitgetrokken. Het grote doel is de armoede in de wereld te halveren tegen 2015, de zogenaamde Millenniumdoelstellingen van de VN. Uit een rapport dat de G8 voor het eerst zelf opmaakten, blijkt dat nauwelijks meer dan de helft van het extra geld werd gevonden. Rijke landen hebben een traditie in het niet inlossen van hun beloftes inzake ontwikkelingssamenwerking en de crisis heeft dit alleen (veel) erger gemaakt.

Gastheer Canada heeft wel gezorgd voor een doekje voor het bloeden, weze het dan een piepklein doekje. Premier Stephen Harper leurt al maanden met het zogenaamde Muskoka-initiatief (naar de plaats waar de G8 vergaderde). De bedoeling is geld in te zamelen voor jonge moeders en baby’s in ontwikkelingslanden. Jaarlijks sterven 350.000 moeders voor, tijdens of na de bevalling. Daar komen nog 8,8 miljoen baby’s bij. Nochtans gaat het om doodsoorzaken die vrij makkelijk te vermijden zijn.

Voor dit Muskoka-initiatief werd vrijdag 7,3 miljard dollar ingezameld, voor de komende vijf jaar. Liefst 2,85 miljard komt van gastland Canada. De andere G8-landen vulden aan tot dik 5 miljard. Microsoft-stichter Bill Gates, de VN en enkele niet-G8-landen doen ook mee.

De 7,3 miljard dollar is echter niet allemaal nieuw geld, een deel is een herschikking in bestaande hulpbudgetten. Bovendien is de 7,3 miljard ruimschoots onvoldoende. VN-experts zeggen dat de komende 5 jaar 30 miljard dollar nodig is.

De ontwikkelingsorganisaties aanwezig in Toronto wisten niet goed hoe ze moesten reageren. Officieel tonen ze zich verheugd dat de G8 nog eens extra in de portefeuille grabbelt. Toch is er duidelijk ook ontgoocheling over de geringe ambitie.

De leiders van de rijke landen zijn overduidelijk niet geïnteresseerd in de zorgen van Afrika en andere ontwikkelingsgebieden. Alle aandacht gaat naar hun eigen economische problemen. Die komen uitgebreid aan bod zaterdagavond en zondag in het G20-formaat.

De agenda van die G20 is bekend: de timing van de budgetaire exit, de stand van zaken van de financiële regulering, de bankentaks, de vrijmaking van de handel, de machtsverhoudingen in het IMF, …

De rijke G8-landen hebben de onderwerpen al voorbereid in hun eigen onderonsje. De VS en Europa zijn het bijvoorbeeld eens over de formulering inzake de exitstrategie. Iedereen beklemtoont het belang van economische groei, evenals het belang van duurzame overheidsfinanciën. Beide sluiten elkaar niet uit, aldus de VS en de EU, die daarmee enkele weken van gekibbel besluiten.

De G8 wil nochtans niet gezegd hebben dat hun vergadering een voorbereiding is op de G20. Vorig jaar is beslist dat de G8 ondergeschikt moet worden aan de G20, om de plaats van China en andere groeilanden in de wereld te respecteren. Het zou dan van slechte wil getuigen mochten de G8 eerst alle G20-besluiten voorkauwen.

Toch is overduidelijk dat de rijke landen sterk houden aan hun G8-formaat. Ze willen onder gelijkgestemden enkele dossiers doorpraten. ‘Je kan moeilijk over China praten als China er al bijzit’, aldus een ingewijde.

Bron: De Tijd